چارچوب نظري عزت نفس فردی

عزت نفس داشتن عزت نفس سالم یک نیاز اساسی انسان است . تقویت عزت نفس در زندگی ، سرمایه گذاری بزرگی محسوب می‌شود ؛ زیرا عزت نفس ضعیف ، موجب می‌شود که انسان خود واقعی اش را با شرمندگی پنهان کند ، عزت نفس میزان ارزشی است که فرد برای خود قایل می‌شود . و میزان احترامی است که به شخصیت خود می‌گذارد ( امیر حسینی ، 1383 ). عزت نفس سرمایه‌ای است که در نهاد انسان ‏ ها قرار دارد و باید استخراج و پرورش یابد ، بر خلاف فضایل اکتسابی که به زحمت باید آن را تحصیل کرد ( سبحانی نیا ، 1389 ). عزت نفس نتیجه‌ای از فرایند تعریف خود یا خودشناسی است که در درون گروه رخ می ‏ دهد و هم ‏ زمان با هم موجب ابقاء و حفظ حریم فردی و گروه می‌شود . عزت نفس به واسطه‌ی « خودی » که برای خویشتن تعریف می ‏ کند از هیجانات منفی که ممکن است حریم « خود » را مورد حمله قرار می‌دهند محافظت می ‏ کند ( الیسیا و پیتری ، 2002 ). عزت نفس عموماً به ارزیابی مثبت فرد از خودش اشاره دارد . این مفهوم ترکیبی است از دو بعد فطری که شامل شایستگی و ارزش است . بعد شایستگی این مؤلفه به درجه‌ای دارد که افراد خودشان را با استعداد و با کفایت می‌دانند و بعد ارزشمندی اشاره به درجه‌ای دارد که افراد احساس می ‏ کنند که شخص با ارزشی هستند ( جکاس ، 1982 ، به نقل از دراهکی ، 1392 ). عزت نفس عبارت است از ارزشمند بودن ، این حس از مجموع افکار ، احساس ‏ ها ، عواطف و تجربیات فرد در طول زندگی ناشی می‌شود . فردمی‌اندیشد که باهوش یا کودن هست ، احساس می ‏ کند که شخص منفور یا دوست داشتنی هست ، خود را دوست دارد یا ندارد . مجموعه هزاران برداشت ، ارزیابی و تجربه‌ای که از خویشتن دارد باعث می‌شود که نسبت به خود احساس خوشایند ارزشمند بودن و یا بر عکس احساس ناخوشایند داشته باشد « آن ‏ چه مسلم است انسان بی آنکه احساس ارزش به خود داشته باشد نمی ‏ تواند زندگی کند ، هر فردی به تدریج در طول حیات به تعیین ارزش‌های خود می‌پردازد به حدی از آن دست پیدا می ‏ کند و همواره چنان می‌تازد که بتواند ارزش خود را از هر گزندی مصون بدارد و در صورت امکان به طرق گوناگون و دوری جستن از موقعیت هایی که به ارزشش صدمه وارد می‌آورد خود را برتر نشان می ‏ دهد و احساس کفایت کند ( رضا زاده ، 1376 ). عزت نفس عبارت است از احساس ارزشمند بودن . این حس ، از مجموع افکار ، احساس‌ها عواطف و تجربیات‌مان در طول زندگی ناشی می‌شود . افرادی که احساس خوبی نسبت به خود دارد ، معمولاً احساس خوبی نیز به زندگی دارند . آن ‏ هامی ‏ توانند با اطمینان ، با مشکلات و مسئولیت‌های زندگی مواجه شوند و از عهده‌ی آن ‏ ها برآیند ( حسینی